Doç. Dr. H. Burak Gemalmaz
I) Giriş
Türk hukuk mevzuatında terörle mücadelede yer alan personelin motivasyonunu korumak ve arttırmak amacıyla çok çeşitli düzenlemeler öngörülmüştür. Bunların bir kısmı, terörle mücadele eden kamu görevlilerine ve onların ailelerine, mağdur olmaları halinde çeşitli güvenceler sağlanmasına ilişkindir. Hatta bu konuda, Türk hukukunda terörist aktiviteden mağdur olmuş sivil kişiler için sağlanan güvence ve imkanlarla kamu görevlileri için sağlanan imkanlar arasında, ikinciler lehine büyük fark olduğunu vurgulamak gerekir.
Bu çalışmada terörle mücadele mağduru kamu görevlilerine sağlanan
güvence ve imkanlar önce genel düzlemde ele alınacaktır. Bu bağlamda Çalışmanın Girişi takip eden II. Bölümünde Türk hukuk mevzuatında var olan “terörle mücadele mağduru” kategorisi incelenerek “terör mağduru-terörle mücadele mağduru” şeklinde zımni bir ayrım yapmanın yerindeliği sorgulanacaktır. I. Bölümde ayrıca, terörle mücadele mağduru statüsünün hangi koşullarda edinileceğine ilişkin bazı belirlemeler yapılacaktır.
Çalışmanın III. bölümünde, çeşitli mevzuatta terörle mücadele mağdurlarına sağlanan güvence ve imkanlar sayıldıktan sonra özellikle Terörle Mücadele Kanununda (TMK)1 yer alan düzenlemeler hatırlatılacak, bu güvence ve imkanların hukuki niteliği tartışılacaktır. Bu bağlamda cevabı aranan soru, söz konusu güvence ve imkanların yararlanıcılar için başta yargı olmak üzere kamusal makamlar önünde talep edilebilir birer hak niteliğinde mi olduğu yoksa kamu makamının mutlak inisiyatifinde olan bir çeşit ihsan niteliğinde mi olduğudur. Bilindiği üzere, ikinci kuşak haklar olarak da bilinen ekonomik, sosyal ve kültürel haklar, çoğu halde bireyler (yararlanıcılar) bakımından dava edilebilir nitelikte değildir. İkinci kuşak haklar, yer aldıkları hukuki metne bağlı olarak, çoğunlukla program hüküm niteliği arz etmektedir.
Çalışmanın IV. bölümünde ise, terörle mücadele mağdurlarının uygulamada sıkça yararlandığı ve TMK’da yer alan “kira yardımı” hakkının tabi olduğu rejim ayrıntılı olarak ele alınacaktır. TMK Madde 21/b’nin yanı sıra Başbakanlığın 2006/8 sayılı Genelgesiyle2 belirlenen kira yardımı rejiminin başta sosyal haklar olmak üzere insan hakları ve hukuk devleti ilkeleri açılarından sorunlu yönlerine dikkat çekilecektir. Bu noktada bir ek bilgi olarak işaret edilmelidir ki, Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü tarafından terörle mücadele mağdurlarına yapılan kira yardımı rejimini belirleyen söz konusu Genelge üzerinde değişiklik çalışmaları yapılması veya yeni bir genelge hazırlanması 2010 yılından itibaren planlanmaya başlanmıştır. Dolayısıyla,
kira yardımı rejiminin ayrıntılı olarak incelenmesi, uygulama açısından güncel
bir önem arz etmektedir.
Bu çalışmanın yer aldığı İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuasına aşağıdaki bağlantıya tıklayıp ulaşabilirsiniz.
Terörle Mücadele Magdurlarına Saglanan Haklar ve Özellikle Kira Yardımı Hakkı